Żarówki LED – parametry
Nowoczesne źródła światła, to przede wszystkim żarówki LED, które charakteryzują się energooszczędnością, na co składa się (między innymi) – bardzo długi czas eksploatacji (średnio około 25 tysięcy godzin) lub niewysokie koszty użytkowania. Dla porównania tradycyjna żarówka świeci maksymalnie 1000 godzin. Zakup żarówki LED to większy wydatek, jednak taka inwestycja szybko się zwraca. Chcąc dokonać zakupu żarówki, należy zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów, wśród nich ważne są parametry, takie jak: pobór mocy, wydajność żarówki (czas eksploatacji) oraz barwa światła. Dodatkowo ważny jest też rodzaj gwintu –żarówki led e27 gu10 i inne, oraz jej wielkość a nawet kształt – żarówka nie powinna być większa od klosza, który ją osłania.
Technologia LED rozwija się bardzo szybko, jednak wciąż wiele z nas uważa, że tego rodzaju oświetlenie jest nieprzyjemne dla oka i niezdrowe. Większość nie chce rezygnować z tradycyjnych żarówek na rzecz nowoczesnych. Jednakże żarówki LED – w zależności od tego na jakie się zdecydujemy, mogą dawać przyjemne, ciepłe światło – bezpieczne dla oczu. Jakie parametry decydują o tym, czy światło będzie dla nas komfortowe?
Lumeny czyli wielkość fizyczna adekwatna do mocy tradycyjnej żarówki
Kupując żarówki ledowe nie warto kierować się parametrem jakim jest moc (W). Tego rodzaju źródła światła pobierają niewiele prądu dlatego parametr ten wynosi 7-10 W. Chcąc znaleźć odpowiednik tradycyjnej żarówki musimy zwrócić uwagę na lumeny – nie jest to parametr określający ile prądu zużywa dana żarówka, ale parametr wskazujący na ilość światła jaką żarówka daje. Lumen to fizyczna wielkość strumienia światła. Chcąc nabyć odpowiednią żarówkę LED, warto zapoznać się z tabelą która pokazuje jaka moc tradycyjnej żarówki odpowiada wielkości strumienia świetlnego w nowoczesnym oświetleniu:
100 W – 1300-1530(lm)
75 W – 920-1060(lm)
60 W – 700-810(lm)
40 W – 410-470(lm)
25 W – 220-250(lm)
Wydajność żarówki rozpoznamy, biorąc pod uwagę, zarówno strumień świetlny, jak i moc. Wystarczy pierwszy parametr podzielić na drugi – im wyższy wynik otrzymamy, tym bardziej żarówka jest wydajna. Najbardziej ekonomiczne żarówki osiągają wynik między 100 a 140. Tradycyjne oświetlenie żarowe, przy strumieniu świetlnym (na przykład) 330 lumenów i mocy żarówki wynoszącej 40 W osiągały efektywność rzędu 8 lm/W, co wyraźnie pokazuje jak daleko w tyle za nowoczesną technologią pozostają żarówki tradycyjne.
Innym ważnym parametrem przy wyborze źródła światła LED jest kąt świecenia czyli obszar, który żarówka jest w stanie oświetlić. Szeroki kąt świecenia oznacza światło rozproszone, a co za tym idzie – słabsze. W oświetleniu sufitowym stosuje się kąt ostry – 30 stopni – jest to wąskie skupione światło, które skutecznie oświetli pomieszczenie nawet z wysoka.
Olbrzymie znaczenie dla wyboru żarówki LED ma barwa światła – wybór barwy światła winien być uzależniony od pomieszczenia, ponieważ ma to związek z naszą zdolnością do koncentracji lub możliwością odprężenia. Barwa światła wpływa również na doznania estetyczne – na przykład człowiek korzystniej wygląda przy ciepłej barwie światła. Na określenie barwy światła używa się temperatury barwowej wyrażonej w kelwinach
do 3300 K – barwa ciepła
3300 K – 5300 K – barwa neutralna
od 5300 K – barwa zimna
Barwa ciepła wpływa na odprężenie, dlatego doskonale nada się do pomieszczeń przeznaczonych głównie na wypoczynek: sypialnia, salon czy łazienka. W miejscach przeznaczonych do pracy – gabinet w domu, lokal biurowy, lub na przykład hala produkcyjna, lepszym wyborem będzie barwa zimna, która sprzyja skupieniu i pobudza koncentrację. Barwa neutralna nada się do miejsc, gdzie nie spędzamy zbyt wiele czasu (np. przedpokój).
Plusy źródła światła LED – jedną z niewątpliwych zalet jest oczywiście oszczędność. Mimo, że lampy ledowe są droższe, inwestycja szybko się zwraca. Żarówki LED nie zawierają żadnych szkodliwych substancji – produkt jest odnawialny, a zatem ekologiczny (również z tego względu, że ogranicza on emisję dwutlenku węgla). Lampy LED zużywają pięciokrotnie mniej prądu niż tradycyjne oświetlenie. Nowoczesna technologia oświetleniowa pozwala na instalację wielu różnych systemów oświetleniowych, a żywotność nowoczesnych żarówek jest o wiele dłuższa, z kolei ilość włączeń/wyłączeń o wiele wyższa.
Oświetlenie ma znaczenie – modernizacja oświetlenia wewnątrz domu lub mieszkania
Niezależnie od tego czy kupujemy mieszkanie, czy mieszkamy już kilka – kilkanaście lat, zapewne warto zwrócić uwagę na oświetlenie wnętrz. Wysoce prawdopodobne jest, że instalacja elektryczna wymaga poprawek lub, że należy wymienić tradycyjne oświetlenie na oświetlenie led. Często nie zauważamy szczegółów związanych z prawidłowym oświetleniem od razu – drobne mankamenty najczęściej wychodzą na jaw podczas użytkowania mieszkania czy danego wnętrza już jakiś czas..
Ze złym oświetleniem mamy do czynienia w różnych przypadkach. Jednym z nich będą źle dobrane żarówki. Żarówka może być za słaba lub za mocna. Innym problemem będzie źle ukierunkowane światło – może ono nie dochodzić do miejsc, w których jest najbardziej potrzebne. Światło może też być źle rozłożone – najczęściej tak problem spotyka się w kuchni, gdzie nierzadko jedynym światłem jest lampa sufitowa, a zapominamy o dodatkowym oświetleniu dla blatu kuchennego, na którym przygotowujemy posiłki. Światło lamp może być skierowane ku górze lub ku dołowi. Światło skierowane ku górze nie zawsze się sprawdzi – jest to oświetlenie odbite i rozproszone, zatem nie oświetli tak dobrze pomieszczenia, jak lampy, których strumień światła skierowany jest ku podłodze. Takie oświetlenie pasuje do małych i jasnych pomieszczeń, natomiast jeżeli wnętrze ma ściany pomalowane na ciemniejsze kolor lub jest zbyt duże – należy zainstalować w nim światło skierowane w dół.
Warto też znać terminy: światło rozproszone oraz światło pośrednie i bezpośrednie, ponieważ często błędy w instalacji świateł w domu wynikają z tego, że tam gdzie powinno być mocne światło dokładnie oświetlające wnętrze, zastosowano, na przykład, światło rozproszone.
Światło rozproszone to miękkie światło, służące do oświetlenia danego obiektu (np. kanapy), ale nie do wyrazistego podświetlenia – światło przechodzi przez mleczną szybę (lub inny materiał stanowiący „przeszkodę” dla przebiegu światła) i rozkłada się równomiernie na danym obiekcie. Kierunki promieni światła są różne – pozwala to – nie na uwypuklenie, a na załagodzenie nierówności czy cieni, które światło nierozproszone z pewnością by stworzyło. Światło bezpośrednie, to również światło miękkie i rozproszone, jednak skierowane wyłączne na jeden przedmiot. Pozwala na uzyskanie kontrastów oraz na rozgraniczenie cieni. Z kolei światło pośrednie to światło w oprawie – na przykład w szklanej kuli. Oprawa może rozpraszać, lub też sprawić, że strumień światła będzie kierowany na daną rzecz/przestrzeń.
Wracając do błędów w oświetleniu mieszkania, kolejnym z nich może być właśnie źle dobrana oprawa oświetleniowa. Częstym błędem jest np., zakup zbyt długiej żarówki led do lampy biurkowej. W tym momencie żarówka wystaje poza oprawę oświetleniową i nieprzyjemnie oślepia. Jednak taki błąd występuje również przy lampach wiszących czy też podłogowych. Warto także zwrócić uwagę na samą oprawę – jeżeli jest ciemna i matowa może absorbować dużo światła – takie oprawy stosuje się, kiedy naszym zamysłem jest stworzyć delikatne przyciemnione oświetlenie (na przykład kiedy chcemy stworzyć klimatyczną atmosferę). Natomiast na co dzień raczej każdy kąt mieszkania powinien być dobrze oświetlony.
Modernizacja oświetlenia będzie również konieczna wtedy, gdy łączniki uruchamiające światło będą źle rozłożone. Najczęściej wiążę się to z remontem mieszkania lub choćby przestawieniem mebli lub ścian działowych. Nawet jeżeli na początku ustawienie łączników było prawidłowe, po remoncie najprawdopodobniej konieczna będzie zmiana. Na szczęście, w dzisiejszych czasach możliwa jest zmiana instalacji elektrycznej, bez konieczności kucia ścian (na przykład za pomocą urządzeń bezprzewodowych).
Ostatnim elementem w modernizacji oświetlenia będzie wymiana tradycyjnych żarówek na żarówki led. W większości pomieszczeń zmiana ta będzie jak najbardziej zasadna – oświetlenie led jest o wiele bardziej ekonomiczne niż tradycyjne żarówki. Jednak istnieje kilka miejsc gdzie można sobie pozwolić na pozostawienie zwykłej żarówki – będą to miejsca, z których korzystamy nieczęsto lub tylko krótką chwilę, jak na przykład garaż czy różne pomieszczenia techniczne. .